Herkese selamlar, bu yazıda son aylarda üstünde geliştirme yaptığım peaq networkten biraz bahsetmek istedim. Temel kavramlarını, temel özelliklerini, potansiyel kullanım durumlarını ve çeşitli endüstriler üzerindeki dönüştürücü etkilerine değinmeye çalışacağım. Teknik bir yazı olmayacak, daha çok ilgilenen olursa diye peaq networkü ve ne yaptıklarından bahsedeceğim fakat ileride teknik süreçten bahsettiğim bir yazı da yazabilirim. Lafı fazla uzatmadan yazıya başlayalım o halde.
Bildiğiniz gibi blockchain teknolojisinin ve web3ün sürekli gelişen ortamında, gerçek dünyadaki zorlukları aşmak ve yeni fırsatlar yaratmak için sürekli olarak yenilikçi projeler ortaya çıkıyor. Gerçekten takip etmesi çok zor bir ekosistem 🤷♂️. Bu aralar önemli ilgi gören projelerden biri de Peaq Network’tür çünkü bence altyapısı güçlü ve kullanım alanı çok geniş bir proje. Bu çığır açan proje, dijital çağda makineler ve cihazlarla etkileşim şeklimizde devrim yaratmayı ve “Nesnelerin Ekonomisi” (EoT) adını verdikleri şeyin önünü açmayı amaçlıyor.
Teknolojik ilerleme bu kadar hızlanmışken, blockchain, Nesnelerin İnterneti (IoT) ve yapay zekanın hızla gelişimi ve kesişimi benzeri görülmemiş olanaklara yol açıyor. Peaq Network, insanlar, makineler ve dijital ekonomi arasındaki ilişkiyi yeniden tanımlamayı vaat eden decentralized bir altyapı sunarak kendisini bu devrimin ön saflarında konumlandırıyor.
Peki nedir bu Peaq Network? Aslinda Nesnelerin Ekonomisini etkinleştirmek ve güçlendirmek için tasarlanmış decentralized bir altyapıdır. Blockchain teknolojisinden ve Web3 ilkelerinden yararlanarak IoT ve makine ekonomisi için daha adil ve kullanıcı merkezli bir ekosistem yaratmayı amaçlıyor. Makineler, cihazlar ve araçlarla güvenli, verimli ve şeffaf bir şekilde etkileşim kurabilen merkezi olmayan uygulamalar oluşturmak ve dağıtmak için sağlam bir temel sağlıyor.
Peki Peaq Network hangi sorunları ve zorlukları ele almayı hedefliyor?
1- Merkezi Ortam: Geleneksel IoT sistemleri genellikle merkezi bulut hizmetlerine (aws,azure,arduino cloud) dayanır, bunun sonucunda potansiyel güvenlik açıkları oluşabilir ve hata toleransı düşüktür.
2- Verinin sahipliği ve gizlilik: Kullanıcılar genellikle cihazları tarafından oluşturulan ve merkezi kuruluşlar tarafından kullanılabilecek veriler üzerinde kontrol sahibi değildir. Çünkü web2. 😒
3- Güven ve güvenlik: Makineler arası etkileşimlerin özgünlüğünün ve bütünlüğünün sağlanması mevcut sistemlerde hala önemli bir zorluktur.
4 -Para Kazanma: Günümüz mevcut altyapısı, kullanıcıların kendi cihazlarından ve ürettikleri verilerden para kazanmalarını sağlayacak etkili mekanizmalardan yoksundur.
İşte burada Peaq Network devreye giriyor ve kullanıcıları güçlendiren, güvenliği artıran ve dijital ekonomide makineler ve insanlar arasındaki kesintisiz etkileşimi kolaylaştıran decentralized blockchain tabanlı bir altyapı sağlayarak bu sorunları ele alıyor.
Şimdi size biraz da Peaq Network’ün öne çıkan özelliklerinden bahsedeyim
1- Makineler için Decentralized Identity (DID): İlk sırada son birkaç ay fazlasıyla haşır neşir olduğum Peaq DID var. Peaq Network’ün temel yeniliklerinden birisidir. Bu özellik, cihazların blok zincirinde benzersiz, doğrulanabilir kimliklere sahip olmasına olanak tanıyarak, farklı makineler ve sistemler arasında güvenli kimlik doğrulama ve iletişim sağlar. Bu sayede makineler, merkezi yetkililere ihtiyaç duymadan birbirlerinin kimliklerini doğrulayabilir, bu da sahtekarlık ve yetkisiz erişim riskini azaltır ya da makinenin tüm yaşam döngüsü, etkileşimlerinin ve işlemlerinin şeffaf ve değişmez bir geçmişini sağlayarak blok zincirine kaydedilebilir.
2- İkinci olarak bize “Makine Mülkiyeti” denilen bir kavramı sağlar. Bu da bireylere ve kuruluşlara makine ve cihazlarına gerçek anlamda sahip olma ve onları kontrol etme gücü verir. Kullanıcılar, blockchain tabanlı sahiplik kayıtları aracılığıyla, merkezi aracılara ihtiyaç duymadan varlıklarını yönetebilir, aktarabilir ve paraya çevirebilir. Konuyu biraz daha açacak olursak, kullanıcılar cihazları satma, kiralama veya uygun gördükleri şekilde yeniden kullanma da dahil olmak üzere, cihazları üzerinde tam kontrole sahiptir biz de DATSProject olarak Peaq Network’ü kullanarak bunu sağlıyoruz. Yani birden fazla tarafın yüksek değerli makinelerin veya makine filolarının mülkiyetini ve faydalarını paylaşmasına olanak tanıyor.
3- Üçüncü olarak Peaq Network, farklı ekosistemler arasında kesintisiz entegrasyonu ve veri alışverişini kolaylaştıracak şekilde çeşitli blockchain ağları ve protokolleriyle birlikte çalışabilecek şekilde tasarlandı. Buda bize güçlü bir birlikte çalışabilirlik ve cross-chain işlevsellik özelliği getirir. Ayrıca tabiki ağın ölçeklenebilirliğini ve çok yönlülüğünü artırır.
4- Token ekonomiğinden bahsetmeden olmaz tabiki. Peaq Network, işlemleri kolaylaştırmak, ağ katılımcılarını teşvik etmek ve ekosistemi yönetmek için yerel token’ı PEAQ’i kullanıyor. PEAQ, Nesnelerin Ekonomisi kapsamında geliştiricilerin, kullanıcıların ve makinelerin çıkarlarını korumakta çok önemli bir rol oynuyor.
Son olarak akla gelen birkaç use caseden bahsedip yazıyı bitireceğim.
İlk olarak Peaq Network, otonom araç filolarını yönetmek için güvenli ve şeffaf bir platform sağlayarak, merkezi olmayan araç paylaşımı, sürücüsüz araç kiralama, şarj ve park etme için otomatik ödemeler gibi özellikleri sunabilir. DID’nin de sayesinde otonom araçlar, yol koşulları, trafik ve potansiyel tehlikeler hakkındaki verileri güvenli bir şekilde paylaşarak genel güvenliği ve verimliliği artırabilir.
İkinci olarak tarım ve gıda alanında IoT sensörlerini toprak koşullarını, hava durumunu ve mahsul sağlığını izleyerek sulama ve gübrelemeyi optimum verim için otomatik olarak ayarlayabilir hatta belki çiftçiler, merkezi olmayan pazar yerlerine katılarak ürünlerini aracılar olmadan doğrudan alıcılara satabilirler bu aracılar hariç herkesi mutlu ederdi sanırım 😁.
Son olarakta şehirlerimizdeki altyapı unsurlarını DID’ler aracılığıyla birbirine bağlayarak, trafik yönetimi, enerji dağıtımı ve atık yönetimi sistemleri de dahil olmak üzere akıllı şehir girişimlerinin verimliliğini ve güvenliğini artırabilir. Özellikle trafik ışıkları ve trafik akışını gerçek zamanlı olarak opitimize etmek için iletişim kurarak sıkışıklığı ve emisyonları azaltır. Hatta belki bir ihtimal bu sayede çevrecileri de sonunda mutlu etmiş oluruz 🤣.
Gayet güzel bir yazı